Οι πρώτοι μύλοι (les moulins) του Παρισιού που έκαναν την εμφάνιση τους γύρω στο 13ο αιώνα ήταν κυρίως ανεμόμυλοι και νερόμυλοι. Ήταν κυρίως κίτρινα πέτρινα κτίρια τα οποία χρησίμευαν για το άλεσμα του σιταριού. Με το πέρασμα των χρόνων οι μύλοι του Παρισιού μετατράπηκαν και σε καπηλειά κυρίως κατά τη διάρκεια της Belle Époque. Παλαιότερα, υπήρχαν γύρω στους 300 μύλους και πλέον στο Παρίσι υπάρχουν μόνο 4.
Οι Μύλοι του Παρισιού ως παραγωγικές μονάδες προμηθειών
Κατά την διάρκεια των μεταμορφώσεων του Παρισιού που έγιναν κατά την περίοδο του Haussmann, η πόλη δεν είχε χώρους πράσινου παρά μόνο πέτρινους λιθόστρωτους δρόμους. Ωστόσο, κάποιους αιώνες πριν, το Παρίσι ήταν μια πόλη με αρκετά περιβόλια και με εκτενή γεωργικά χωράφια. Έτσι, την περίοδο του Μεσαίωνα υπήρξε πολλαπλασιασμός ενός μεγάλου αριθμού μύλων μέσα και γύρω από το Παρίσι. Οι μύλοι αυτοί ήταν υπό την κατοχή των αρχόντων της περιοχής και των μοναστηριών. Οι μυλωνάδες δούλευαν στους μύλους, πατούσαν τα σταφύλια και μετέτρεπαν το σιτάρι σε αλεύρι προκειμένου να παράξουν ψωμί, βάση της διατροφής των Παριζιάνων. Επίσης, οι Μύλοι του Παρισιού ήταν κτισμένοι κοντά στις όχθες του Σηκουάνα ή σε ύψη αναχωμάτων με στόχο την εκμετάλλευση του αέρα. Αρκετοί μύλοι βρίσκονταν στη περιοχή της Μονμάρτης, του Μονπαρνάς , κυρίως έξω από το κέντρο της πόλης.
Από τον 18ο αιώνα, η Μονμάρτρη είχε 25 ανεμόμυλους μεταξύ του Goutte d’Or και των Batignolles. Μεταξύ των πιο διάσημων μύλων, υπάρχει ο μύλος με πτερύγια – το σημερινό Moulin de la Galette – που είναι μια επιβλητική κατασκευή που κυριαρχούσε στο Παρίσι. Στην συνέχεια, βλέπουμε έναν συνεχή πολλαπλασιασμό μύλων στις γύρω πεδιάδες και παράλληλα μια σταδιακή αύξηση του πληθυσμού, οποίος συντηρείται σε μεγάλο βαθμό από τις προμήθειες των μύλων και την επίπονη δραστηριότητα των μυλωνάδων. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου οι απαιτήσεις ήταν τόσο υψηλές που οι μύλοι κοντά στην πρωτεύουσα πάσχιζαν να ανταποκριθούν.
Οι μύλοι του Παρισιού ως παρατηρητήρια
Οι μυλωνάδες αντιμετώπισαν τις πρώτες δυσκολίες λόγων των πολιτικών συγκρούσεων και αναταραχών. Κατά την περίοδο της πολιορκίας του 1814, τα στρατεύματα ηγήθηκαν της επίθεσης από τα βόρεια της πρωτεύουσας, μετατρέποντας έτσι τη Μονμάρτη σε ένα απέραντο πεδίο μάχης, στο οποίο συμμετείχαν οι ντόπιοι κάτοικοι και οι μυλωνάδες. Στη συνέχεια η δραστηριότητα ανεστάλη, ενώ οι λεηλασίες και οι καταστροφές αποδυνάμωσαν τους μύλους.
Λίγες δεκαετίες αργότερα, κατά την πολιορκία του 1870, οι Μύλοι της Μονμάρτης έγιναν παρατηρητήρια κατά την άφιξη των πρωσικών στρατευμάτων. Έτσι έγιναν ένα στρατηγικό μέρος και αναγκάστηκαν για άλλη μια φορά να εγκαταλείψουν την παραγωγή τους. Στο Moulin de la Galette, οι στρατιώτες είχαν εγκαταστήσει ακόμη και έναν φάρο για να φωτίζει τους γύρω δρόμους και να αποτρέπει μια επίθεση στη μέση της νύχτας.
Οι μύλοι του παρισιού ως διάσημα Καπηλειά
18ος αιώνας
Από τον 18ο αιώνα λοιπόν, η αλευρική δραστηριότητα γνώρισε επιβράδυνση και πραγματική οικονομική αστάθεια. Ήταν η εποχή των ταξιδιών και των περιπάτων. Το Παρίσι μεγαλώνει συνεχώς και ώθησε τους ανθρώπους να διευρύνουν τους ορίζοντές τους. Αυτή η κατάσταση ήταν επομένως ευεργετική για τους μυλωνάδες, αφού όλο και περισσότεροι Παριζιάνοι εγκαταλείπαν την πόλη για να ανακαλύψουν την γύρω ύπαιθρο. Έτσι, αντιμέτωποι με το πλήθος κόσμου, μεταμόρφωσαν τον μύλο τους σε καπηλειό, στο οποίο οι περιπατητές μπορούσαν να κάνουν ένα μικρό διάλειμμα κάτω από τη σκιά των δέντρων. Το μέρος ήταν ιδανικό για γαλέτες και άφθονο κρασί.
19ος Αιώνας
Επειδή αυτή η νέα δραστηριότητα ήταν πολύ πιο κερδοφόρα, οι μύλοι του Παρισιού μετατράπηκαν σε καπηλειά. Τον 19ο αιώνα, οι Παριζιάνοι εισήλθαν στην εποχή της διασκέδασης: τα καμπαρέ και τα καπηλειά ήταν της μόδας, τα θέατρα και εκθεσιακοί χώροι έκαναν την εμφάνιση τους στα προάστια. Καθώς οι χώροι των πάρτι πολλαπλασιάστηκαν, οι μύλοι έγιναν το σημείο συνάντησης των ξενύχτηδων. Οι καμπαρέ-μυλωνάδες εμπλούτισαν τις παραστάσεις τους προσφέροντας συναυλίες και χορούς. Με την καταστροφή του τείχους των Fermiers généraux το 1860, τα χωράφια κοντά στο Παρίσι σταδιακά αστικοποιήθηκαν.
Στη Μονμάρτρη, το διάσημο Moulin de la Galette ήταν από τα πιο γνωστά καμπαρέ-καπηλειά. Ήδη από τη δεκαετία του 1830, ο μυλωνάς Nicolas-Charles Debray συγκέντρωσε τους παλιούς μύλους Blute-fin και Radet και να ιδρύσει αυτό το δημοφιλές καπηλειό. Εκεί οι επισκέπτες μπορούσαν να φάνε, να χορέψουν και να τραγουδήσουν μαζί. Στην πλευρά του Montparnasse, ήταν και ο Moulin de Beurre de la Μère Saguet που προσέλκυσε πλήθος διασήμων της εποχής, συμπεριλαμβανομένων των ρομαντικών Victor Hugo ή Gérard de Nerval. Τέλος, ο Moulin de la Charité έγινε το καταφύγιο των Ιησουιτών.
20ος Αιώνας
Παρά τον αναβρασμό, η μόδα στα καμπαρέ εξαφανίστηκε με την άφιξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και την εμφάνιση των κινηματογράφων. Οι μύλοι ήρθαν σε αδιέξοδο: αντιμέτωποι με πολυάριθμο ανταγωνισμό, δεν ήταν πλέον προσαρμοσμένοι να καλύψουν τις ανάγκες της βιομηχανικής κοινωνίας. Σταδιακά, οι μυλωνάδες άρχισαν να πωλούν τη γη τους σε καλές τιμές στους κατασκευαστές ακινήτων. Μερικοί μύλοι εγκαταλείφθηκαν και ερημώθηκαν. Έτσι, η επέκταση της πρωτεύουσας, αλλά και των κτιρίων της οδήγησε στην καταστροφή της πλειονότητας αυτής της αρχαίας κληρονομιάς.
Το ρομαντικό πνεύμα ευτυχώς έσωσε τους μύλους του Παρισιού από μια τραγική εξαφάνιση στα τέλη του 19ου αιώνα. Το 1932, η καθημερινή L’Image εκφρτη νοσταλγία της για τους μύλους: «Ο παλιός μύλος της Μονμάρτης δεν αλέθει πια αλεύρι, ούτε φτιάχνει γαλέτες. Τώρα αλέθει μόνο αναμνήσεις».
Οι μύλοι του παρισιού που Απέμειναν μέχρι Σήμερα
Τι απομένει σήμερα από αυτά τα κτίρια; Υπολογίζεται ότι υπήρχαν σχεδόν 300 μύλοι στο Παρίσι, σήμερα υπάρχουν μόνο τέσσερις επιζώντες. Στη Μονμάρτρη, μπορείτε φυσικά να πάτε στο Moulin de la Galette στη rue Lepic, που συγκεντρώνει το Blute-fin (1622) και το Radet (1717). Από την πλευρά του Montparnasse, πρέπει να πάτε στο νεκροταφείο για να μπορέσετε να δείτε το Moulin de la Charité που χτίστηκε τον 17ο αιώνα, ακριβώς στη μέση των τάφων. Και τέλος, ο μύλος Longchamp είναι κρυμμένος στο 16ο διαμέρισμα, και χρονολογείται από το 1312!
